(H)erkenning

Begin november zat ik bij Tijd voor Max om daar te vertellen over wat afstand moeten doen van je kind met je doet. Tegenover me zat Claudia de Breij, hoofdgaste van die dag. Ze luisterde intens en was bij tijd en wijle ontroerd, zoals ik later zag bij het terugkijken.
Na afloop kwam ze naar me toe en vertelde over de monoloog die Debby Petter in deze tijd in de theaters speelt : Bed & Breakfast. ‘Die gaat over deze ervaring, over afstand doen’, vertelt ze me en dat ik zeker moet gaan kijken. Zo mooi is deze monoloog volgens haar.
Gisteren, 4 december, speelde Debby Petter in Voorburg en samen met Bob en onze vriendin Yvonne ging ik kijken. Het stuk gaat over Liesbeth, die na de dood van haar man een bed & breakfast is begonnen en daar ‘vrolijk’ over vertelt. Maar al vertellend komt ze op het grote verdriet in haar leven, het kind dat ze heeft moeten afstaan, gedwongen door haar ouders en ondersteund door de hulpverlening.

Claudia had gelijk; het is een prachtig, sterk, ontroerend en confronterend stuk. En het klopt, in die zin, dat de stemmingswisselingen, die Debby als Liesbeth laat zien, zo volkomen herkenbaar zijn, maar ook hoe je als jong meisje in de fuik loopt van ouders en hulpverlening om maar toe te stemmen, omdat dit zo goed is voor je kind waarbij de ouders vooral op die manier de schande proberen te vermijden. Het achteraf horen dat je kind lang, te lang, in een kindertehuis is gebleven, het gesol daaraan met kind en jij als moeder; zo herkenbaar dat ik er boos bij werd, op de wereld die dit toestond en vergoelijkte.
Op een bepaald moment vertelde ‘Liesbeth’ over de bevalling. Ik luisterde nog intenser dan naar het andere, omdat ik me zelf niets herinner van de bevalling. Ik hoopte dat er beelden van mezelf boven kwamen maar het bleef een donker gat. Natuurlijk herkende ik het verloop van het verhaal wel, omdat ik daarna nog twee kinderen kreeg maar van die eerste keer? Niets, helemaal niets. Alleen donkerte, een gehuil wat me woest blij maakte en daarna niets, leegte, stilte.

Het verhaal ging verder en bleef zo herkenbaar, dat ik alleen maar innerlijk alles kon beamen wat ik hoorde en zag. En daar ben ik blij om, want zo vaak wordt dit onderwerp niet uitgewerkt en dan vaak nog zo niet kloppend met wat afstandsmoeders meemaakten en voelden, dat het eerder averechts werkt dan iets bijdraagt aan de herkenbaarheid van het proces en trauma.
Ik vond de hoofdpersoon af en toe te vrolijk – ze noemt zichzelf een ‘vrolijke’ vrouw – maar volgens Bob en Yvonne klopt dit wel; ook ik kan heel vrolijk zijn met verdriet eronder. Grappig dus om zo de spiegel voorgehouden te krijgen.
Een mooie zin vond ik ‘je speelt het leven’. Ik herken dat en realiseer me dat ik dat niet meer hoef te doen, ik ben mijn leven.

Conclusie? Voor mij was het confronterend maar het gaf ook erkenning; voor anderen kan het verduidelijken. Dus, als je de kans krijgt, ga er heen. Of nog beter: pak die kans. Debby Petter reist nog tot april door het land met deze voorstelling: http://hekwerk.nl/artiesten/debby-petter.

Will van Sebille